Ostropest plamisty – Silybum marianum L. Gaertner (Asteraceae, Astrowate, syn. Carduus marianus L.) pochodzi z rejonów Morza Śródziemnego, skąd stopniowo rozprzestrzenił się do Europy, a następnie na inne kontynenty. W Polsce uprawiany jest głównie w centralnej i północnej części kraju (m.in. rejony Wielkopolski, Kujaw, Żuław i Lubelszczyzny), a powierzchnie plantacji wynoszą ok. 2 tys. ha. Najbardziej popularna jest odmiana Silma wyhodowana w Instytucie Roślin i Przetworów Zielarskich w Poznaniu. Roślina spotykana jest również w ogrodach i w pobliżu domostw.
Ostropest plamisty jest znaną od 2 tysięcy lat rośliną leczniczą. Specyfika składu owoców decyduje
o szerokim zakresie zarówno aktualnych jak i potencjalnych zastosowań, są to m.in.:
W związku z tym, że olej z ostropestu plamistego jest bogaty w cenne NNKT, odpowiedzialne za funkcję prekursora prostaglandyn, stał się przedmiotem zainteresowania przemysłu kosmetycznego. Niektóre kremy zawierają go w swoim składzie z dodatkiem 1% sylimaryny. Mają one działanie cytoprotekcyjne, wspomagające ochronę błon komórkowych przed wolnymi rodnikami, zmniejszające zaczerwienienia, rozjaśniające cerę oraz poprawiające zdolności regeneracyjne skóry (dzięki witaminie E). Zaobserwowano także, że przeciwzapalne działanie sylimaryny może być wykorzystywane w leczeniu uszkodzeń i stanów zapalnych skóry indukowanych promieniowaniem UVA. Ponadto, białko owoców ostropestu może służyć do otrzymywania peptydów przeciwdrobnoustrojowych hamujących rozwój mikroorganizmów na poziomie konserwantów, stosowanych obecnie w przemyśle kosmetycznym
Literatura:
